Η φωτογραφία μου
Master of Science in Economics, Athens University of Economics and Business.

Νεοελληνικοί μύθοι...

Ας τους εξετάσουμε έναν-έναν…

– «Εφαρμόσαμε περισσότερη δημιουργική λογιστική από τα 11 πρώτα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, για να πετύχουμε τα κριτήρια της σύγκλισης και να γίνουμε το 12ο μέλος το 2001».

Είναι κοινό μυστικό ότι σχεδόν όλες οι χώρες έκαναν χρήση μορφών δημιουργικής λογιστικής για να μπορέσουν να εμφανίσουν το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ. Η Γερμανία δεν συνυπολόγιζε σ’ αυτό τα ελλείμματα των νοσοκομείων και των κρατιδίων, η Γαλλία τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, ενώ το Βέλγιο δεν δίστασε να αξιοποιήσει τον χρυσό της κεντρικής της τράπεζας. Η Ελλάδα προσέθετε τις αμυντικές δαπάνες στο δημόσιο χρέος και σταδιακά στο έλλειμμα. Το πιθανότερο είναι ότι, αν τα κριτήρια της σύγκλισης εφαρμόζονταν ανελαστικά, μόνο η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο θα τα ικανοποιούσαν και η Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) της Ευρώπης θα ήταν μία ένωση μεταξύ δύο κρατών! Όσο για το πολυσυζητημένο swap με την Goldman Sachs, πραγματοποιήθηκε το 2001, όταν η απόφαση συμμετοχής μας στο κοινό νόμισμα είχε ήδη ληφθεί, τον Ιούνιο του προηγούμενου χρόνου, με βάση τα δημοσιονομικά μεγέθη του 1999. Πέραν του ότι η συγκεκριμένη συναλλαγή επιτρεπόταν τότε από τη Eurostat, με αποτέλεσμα να έχει υιοθετηθεί σε παρόμοια μορφή και από άλλες χώρες που είχαν συσσωρεύσει υψηλό δημόσιο χρέος, όπως η Ιταλία. Τη δίκαιη ένταξη μας στην ΟΝΕ ακολούθησε, βέβαια, η επιστροφή στη δημοσιονομική χαλάρωση, όπως καταδεικνύει η πρωτιά μας μεταξύ όλων των κρατών-μελών στις παραβιάσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης…

– «Χρεοκοπήσαμε λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004».

Σε καμία περίπτωση! Το κόστος των Αγώνων –ακόμα κι αν αψηφήσουμε τελείως τη μακροχρόνια ωφελιμότητα κάποιων επενδυτικών δαπανών– ωχριά μπροστά στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό που ακολούθησε τις βουλευτικές εκλογές του 2007. Τη διετία 2008-2009, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε περισσότερο από 60 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, σύμφωνα με τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Standard and Poors, στοίχισαν 11,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών κατέβασε ακόμα περισσότερο τον πήχη, στα 9,2 δισεκατομμύρια ευρώ, υπογραμμίζοντας στη σχετική έρευνά του ότι τα 2,9 δισεκατομμύρια ευρώ επέστρεψαν στα ταμεία του κράτους με τη μορφή φορολογικών εισπράξεων και εργοδοτικών εισφορών, καθώς και ότι, αν οι Αγώνες δεν είχαν πραγματοποιηθεί ποτέ στην Ελλάδα, το ελληνικό ΑΕΠ θα ήταν κατά 2,5% μικρότερο. Στην πραγματικότητα, θα ήταν ευχής έργον να είχαμε άλλη μια επενδυτική ώθηση τέτοιου τύπου, ώστε να πάρουν μπροστά οι μηχανές της οικονομίας μας, που είναι σταματημένες. Σ’ αυτήν τη θεόσταλτη περίπτωση, βέβαια, θα ήταν ανεπίτρεπτο να αφήσουμε για δεύτερη φορά τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις να ρημάξουν, αντί να έχουμε συμφωνήσει εγκαίρως για τις μεταολυμπιακές τους χρήσεις, δρομολογώντας την άμεση ιδιωτικοποίησή τους με το τέλος των Αγώνων…

– «Είχαμε τη δυνατότητα να συνεχίσουμε να “αναπτυσσόμαστε” όπως πριν από το 2008 και να αποφύγουμε πλήρως τη βαθιά ύφεση που ακολούθησε, αλλά δεν το κάναμε».

Φαίνεται πως κάποιοι δεν έχουν καταλάβει ακόμα ότι την άνοιξη του 2010 κανένας σε αυτόν τον πλανήτη δεν ήταν πλέον διατεθειμένος να χρηματοδοτεί τα υπέρογκα δίδυμα ελλείμματα της Ελλάδας, ώστε να συνεχίσει να διογκώνεται τεχνητά το ΑΕΠ της, πάνω από τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας της. Μόνο και μόνο για να απολαμβάνουν οι κάτοικοί της μια δανεική ευημερία από την κατανάλωση ξένων προϊόντων και υπηρεσιών... Η συμμετοχή μας στο κοινό νόμισμα μάς κατέστησε συστημικό κίνδυνο για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης και της διεθνούς οικονομίας. Και, για να μην τους πάρουμε στο λαιμό μας, οι ευρωπαίοι εταίροι και ο υπόλοιπος κόσμος, μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επί της ουσίας, υποχρεώθηκαν να μας χορηγήσουν ένα τεράστιο δάνειο, ώστε να έχουμε έναν, κάποιον χρόνο να μειώσουμε σταδιακά τα ελλείμματά μας. Αν μας άφηναν στην τύχη μας, θα έπρεπε να τα κόψουμε “μαχαίρι”. Και τότε θα καταλαβαίναμε τι ακριβώς σημαίνει ανθρωπιστική κρίση… Με άλλα λόγια, η ένταξή μας στην ΟΝΕ το 2001 ήταν εκείνη που μας προστάτευσε από την άτακτη χρεοκοπία το 2010, αφού στο μεσοδιάστημα είχε προκαλέσει τη μετάσταση του ελληνικού δημοσιονομικού προβλήματος, που επωαζόταν στο εσωτερικό, στον οικονομικό οργανισμό της Ευρώπης. Επομένως, δεν είναι να απορεί κανείς που στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων βλαστημούν την ώρα και τη στιγμή που δέχθηκαν τη συμμετοχή μας στο φιλόδοξο εγχείρημα της οικονομικής ενοποίησης…

Όσο για το προτεινόμενο «άλλο μείγμα οικονομικής πολιτικής», έγινε σαφές και σε όσους το πρότειναν ότι η εφαρμογή του προϋπέθετε περισσότερα χρήματα ή περισσότερο χρόνο ή και τα δύο, με δεδομένη την υποχρέωσή μας να μετατρέψουμε το συντομότερο ένα πρωτογενές έλλειμμα μεγαλύτερο του 10% του ΑΕΠ σε πλεόνασμα, για να μη δημιουργούμε νέο χρέος. Κανένας, όμως, από τους πιστωτές δεν δεχόταν να συμφωνήσει στο «περισσότερο». Αυτός είναι και ο λόγος που αρχικά τέθηκαν υπερβολικά φιλόδοξοι στόχοι για την επιστροφή μας στην ανάπτυξη και στις αγορές, οι οποίοι ήταν αναπόφευκτο να μετατοπισθούν χρονικά στο μέλλον. Προφανώς, όσο μεγαλύτερο είναι ένα πρόβλημα, τόσο περισσότερη προσπάθεια και χρόνο χρειάζεται για να επιλυθεί. Οι αριθμοί της ελληνικής οικονομίας –κυρίως το τεράστιο χάσμα εισαγωγών και εξαγωγών, όπως αποτυπωνόταν στο θηριώδες έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών– έδειχναν ότι το δικό μας πρόβλημα ήταν τόσο μεγάλο, ώστε η συσταλτική πολιτική –που από τη φύση της είναι υφεσιακή– είχε πάψει προ πολλού να αποτελεί μια επιλογή μεταξύ εναλλακτικών για την Ελλάδα. Στο μόνο που συμφωνούν σήμερα οι περισσότεροι αναλυτές, είναι ότι η αναπόφευκτη ύφεση θα μπορούσε να ήταν ηπιότερη υπό ορισμένες προϋποθέσεις, όπως το ότι δεν θα γίνονταν βουλευτικές εκλογές κάθε λίγο και λιγάκι, δεν θα διαφήμιζε την ύπαρξη ανύπαρκτων εναλλακτικών η εκάστοτε αντιπολίτευση, δεν θα επωμιζόταν εξ ολοκλήρου το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής ο ιδιωτικός τομέας, δεν θα διστάζαμε να καταργήσουμε θέσεις εργασίας στο Δημόσιο από την αρχή του προγράμματος, δεν θα αγγιζόταν το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για να επιτευχθούν δημοσιονομικοί στόχοι και, κυρίως, δεν θα ήταν υπό αμφισβήτηση η συμμετοχή μας στην Ευρωζώνη, παραλύοντας κάθε επενδυτική δραστηριότητα. Το ότι η ελληνική πλευρά δεν μπόρεσε να εντάξει το αμετάκλητο της συμμετοχής μας στο πρώτο Μνημόνιο αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη αποτυχία του πολιτικού μας συστήματος, κρίνοντας από τη ζημιά που προκάλεσε εκ των υστέρων η σχετική παράλειψη… 

– «Το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 φουσκώθηκε μεθοδευμένα από τον πρώτο πρόεδρο της ΕΛΣΤΑΤ, Ανδρέα Γεωργίου, για να υποχρεωθούμε να υπογράψουμε το Μνημόνιο».

Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν αγγίζει τα όρια του παραλογισμού, αλλά τον ξεπερνάει! Ο Ανδρέας Γεωργίου ανέλαβε επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής 91 ολόκληρες μέρεςμετά την υπογραφή του Μνημονίου. Σε ό,τι αφορά το ακριβές μέγεθος του ελλείμματος του 2009, είναι μάλλον αστείο να αναζητούμε την αιτία της μνημονιακής περιπέτειας της χώρας σε μία αναθεώρηση μικρότερη από 2% του ΑΕΠ. Όπως και το να αποδίδουμε ευθύνες σε εκείνους που δεν δημιούργησαν το έλλειμμα, αλλά απλώς το μέτρησαν και οι μετρήσεις τους πιστοποιήθηκαν επανειλημμένα από τη Eurostat

– «Από τη στιγμή που αποκλειστήκαμε από τις αγορές, πέσαμε στα δίχτυα της διεθνούς τοκογλυφίας».

Διακεκριμένος καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών χαρακτήρισε ανάγλυφα την ευρέως διαδεδομένη αυτή πεποίθηση «αστικό μύθο». Το Ελληνικό Δημόσιο δανείζεται κατά μέσο όρο με λίγο παραπάνω από 2% από τους επίσημους πιστωτές. Αν, θεωρητικά, προσπαθούσε αυτήν τη στιγμή να απευθυνθεί στις αγορές για δεκαετή δανεισμό, θα ήταν αντιμέτωπο με ένα επιτόκιο 8% (περίπου τετραπλάσιο δηλαδή), έστω κι αν σχεδόν το 75% του χρέους του είναι εκτός διαπραγμάτευσης! Παρά όμως αυτά τα αδιάσειστα στοιχεία, η νεοαυριανική προπαγάνδα περί «τοκογλύφων» συνεχίζεται ανερυθρίαστα, με πηχυαίους τίτλους…


Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Reporter.gr στις 29 Αυγούστου 2016:
http://www.reporter.gr/Apopseis/Apo-thesews/Stelios-Konteas/298404-%CE%9Deoellhnikoi-mythoi%E2%80%A6


Υποσημειώσεις:

1. Τα 11 κράτη που έγιναν τα πρώτα μέλη της Ευρωζώνης το 1999, ήταν το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Φινλανδία.

2. Η Ελλάδα έγινε μέλος της Ευρωζώνης το 2001 και όχι το 2002, όπως πολλές φορές αναγράφεται εσφαλμένα. Το 2002 απλώς τέθηκαν σε κυκλοφορία τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα του ευρώ.

3. Ο Οργανισμός Διαχείρισης του Δημοσίου Χρέους έλαβε την απόφαση να μετατραπεί το χρέος από γιεν σε ευρώ μέσω του swap, επειδή η αξία του γιεν είχε αρχίσει να αυξάνεται ραγδαία έναντι του ευρώ, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να έπρεπε να πληρώσει πολύ περισσότερα ευρώ για να εξοφλήσει το χρέος της σε γιεν.

4. Η απόφαση συμμετοχής μας στο κοινό νόμισμα ελήφθη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 19 Ιουνίου του 2000.

5. Σύμφωνα με έρευνα του γερμανικού ινστιτούτου οικονομικών ερευνών Ifo, η οποία βασίστηκε σε στοιχεία της Eurostat, από το 1999 μέχρι σήμερα, τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης έχουν παραβιάσει συνολικά 165 φορές το Σύμφωνο Σταθερότητας & Ανάπτυξης. Πρωταθλήτρια είναι η Ελλάδα με 17 παραβιάσεις.

6. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 61,2 δισεκατομμύρια ευρώ μεταξύ 2007 και 2009. Από 239,9 δισεκατομμύρια το 2007, σε 301,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009.

7. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ, το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν 9,223 δισεκατομμύρια ευρώ. Συγκεκριμένα, 6,571 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούσαν δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από τον προϋπολογισμό, 2,272 δισεκατομμύρια ευρώ δαπάνες της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων και 380 εκατομμύρια ευρώ αυτοχρηματοδοτούμενα έργα.

8. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 2009 το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ήταν στο 15,2% του ΑΕΠ και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο 12,4% του ΑΕΠ.

9. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2009 το πρωτογενές έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ήταν στο 10,1% του ΑΕΠ.

10. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το 2008 το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών άγγιξε το 14,5% του ΑΕΠ.

11. Ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών, Νίκος Βέττας, μιλώντας στο σεμινάριο Jean Monnet, ισχυρίστηκε ότι το ΑΕΠ θα μπορούσε να μειωθεί σωρευτικά μόνο 15% του ΑΕΠ. Η σωρευτική ύφεση, όμως, ξεπέρασε το 26% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 2010 μειώθηκε από 250,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2007 σε 185,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2015 (ονομαστική μεταβολή: -65,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσοστιαία μεταβολή: -26,16%).

12. Το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής υπογράφηκε στις 3 Μαΐου 2010. Ο Ανδρέας Γεωργίου ανέλαβε επικεφαλής της νεοσύστατης ΕΛΣΤΑΤ στις 2 Αυγούστου 2010.

13. Η Eurostat προσδιόρισε το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2009 σε 13,6% του ΑΕΠ τον Απρίλιο του 2010 και το αναθεώρησε σε 15,4% του ΑΕΠ τον Νοέμβριο του 2010. Η αύξηση του ελλείμματος κατά 1,8% του ΑΕΠ οφειλόταν κυρίως σε 17 ζημιογόνες δημόσιες επιχειρήσεις και φορείς που τα έσοδα των πωλήσεών τους κάλυπταν λιγότερο από το 50% του κόστους παραγωγής τους.

14. Ο καθηγητής Γιώργος Οικονομίδης, μιλώντας στο σεμινάριο Jean Monnet, χαρακτήρισε «αστικό μύθο» την αντίληψη ότι δανειζόμαστε ακριβά.

15. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιούλιο η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου ήταν κατά μέσο όρο 7,99%.

16. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, στις 30 Ιουνίου του 2016 το 77,3% του χρέους της κεντρικής διοίκησης ήταν μη διαπραγματεύσιμο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου